Nói một cách dễ hiểu, cổ tức là một khoản chi trả đến từ nguồn lợi nhuận của của các công ty. Với môi trường lãi suất thấp như hiện tại ở Mỹ, một số nhà đầu tư nhận thấy cổ phiếu trả cổ tức rõ ràng là một khoản đầu tư hấp dẫn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn về cổ tức. Nhưng trước tiên, chúng ta hãy làm quen với một số khái niệm chính.
Các công ty phải lựa chọn sử dụng lợi nhuận kiếm về như thế nào. Họ có các lựa chọn như sau:
- Giữ lại lợi nhuận. Các công ty có thể giữ lại lợi nhuận và sử dụng để mở rộng hoạt động kinh doanh, để trả nợ hoặc bổ sung vào dự trữ tiền mặt. Họ cũng có thể xem xét các thương vụ mua lại.
- Trả lại tiền cho các cổ đông. Lợi tức của cổ đông một lần nữa có thể được chia thành hai loại: cổ tức và mua lại cổ phần.
Tỷ lệ chi trả cổ tức
Tỷ lệ chi trả cổ tức (dividend payout ratio), chìa khóa trong tính toán cổ tức, là tỷ lệ phần trăm lợi nhuận mà một công ty dành để trả cổ tức. Phần trăm còn lại là “lợi nhuận giữ lại”. Ví dụ: nếu một công ty kiếm được 100 đô la và dùng 40 đô la để trả cổ tức, tỷ lệ chi trả cổ tức sẽ là 40%. Các công ty thường có các tỷ lệ chi trả cổ tức khác nhau.
Sau khi một công ty tính ra tổng cổ tức sẽ chi trả, số tiền này sẽ được chia cho tổng số cổ phiếu đang lưu hành để tính mức cổ tức trên mỗi cổ phiếu. Ví dụ: nếu một công ty dự định trả 100 đô la dưới dạng cổ tức và có 100 cổ phiếu đang lưu hành, cổ tức trên mỗi cổ phiếu sẽ là 1 đô la. Cổ phiếu quỹ, hay cổ phiếu mà công ty sở hữu, không đủ điều kiện nhận cổ tức.
Các công ty thường chỉ công bố cổ tức theo số liệu cổ tức trên mỗi cổ phiếu. Ví dụ, vào tháng trước, trong khi báo cáo kết quả kinh doanh quý 3 năm tài chính 2020, Apple đã công bố mức cổ tức hàng quý là 0,82 USD cho mỗi cổ phiếu. Công ty cũng đã công bố mức cổ tức 0,82 đô la cho mỗi cổ phiếu trong quý trước đó. Các công ty có thể có chính sách trả cổ tức hàng quý hoặc hàng năm.
Ngoài ra, các công ty đôi khi có thể trả các khoản cổ tức đặc biệt, ngoài cổ tức thông thường. Nói chung, các công ty có thể công bố khoản cổ tức không thường xuyên như vậy nếu kiếm được lợi nhuận từ bán tài sản. Ví dụ, vào năm 2018, BHP đã công bố một khoản cổ tức đặc biệt sau khi công ty này bán toàn bộ tài sản dầu khí ở Mỹ.
Ai sẽ nhận được cổ tức?
Khi một công ty thông báo cổ tức, khoản tiền này sẽ được chi trả cho tất cả các cổ đông đủ điều kiện. Tất cả các nhà đầu tư đã mua cổ phiếu một ngày trước ngày giao dịch không hưởng quyền (ex-dividend date) đều đủ điều kiện nhận cổ tức — ngay cả trước khi thị trường đóng cửa chỉ vài giây. Tuy nhiên, giá cổ phiếu giảm vào ngày giao dịch không hưởng quyền đúng bằng số cổ tức trên mỗi cổ phiếu. Ngoài ra, trừ khi bạn nắm giữ cổ phiếu trong khoảng thời gian quy định, cổ tức sẽ không được cơ quan thuế phân loại là “đủ điều kiện”.
Từ góc độ của nhà đầu tư, bạn nên nhìn vào lợi tức để đánh giá cổ tức. Lợi tức là tỷ lệ cổ tức trên mỗi cổ phiếu chia cho giá cổ phiếu. Nếu chỉ đầu tư vì cổ tức và không quan tâm đến lợi nhuận đến từ gia tăng vốn, bạn nên xem xét các cổ phiếu có lợi tức cao.
Vân Anh- Theo Marketrealist
